Chyba każdy szanujący się gracz zna chociażby ze słyszenia Sony Computer Entertainment, Inc. nazywane po prostu Sony, dla naszej wygody i skrócenia długiej nazwy. Jest to jedno z przedsiębiorstw odgrywających istotną rolę w sprawy rynku gier i twórcy wielu znaczących tytułów oraz konsol, które zapisały się na kartach historii przemysłu growego. Jednak któż z nas zastanawiał się kiedykolwiek, jak długą drogę przeszła firma, aby stać się tym, kim jest obecnie? Zacznijmy od początku.
SCEI, czyli fuzja
Sony Computer Entertainment, Inc. (SCEI) powstało dokładnie 16 listopada 1993 roku w stolicy Japonii – Tokio, z połączenia, które było wspólnym przedsięwzięciem Sony Corporation oraz Sony Music Entertainment (Japan) Inc. Ta swoista fuzja pozwoliła objąć różne aspekty rynku growego poprzez wykorzystanie dóbr i składników obu powiązanych ze sobą przedsiębiorstw. Aby dojść do porozumienia, głównym dyrektorem nowo powstałej firmy został Toshio Ozawa z Sony Music Entertainment (Japan) Inc.; jego zastępcami natomiast mianowano Shigeo Maruyama (również z Sony Music) oraz Teruhisa Tokunaka (Sony Corporation). Pozwoliło to ustabilizować sytuację na tyle, iż w niedługim czasie powstał pierwszy system PlayStation. Jednak przyjrzyjmy się najpierw, czym tak naprawdę zajmuje się SCEI. Jeśli mówimy o rynku gier, ma swój wkład w badanie, wynajdywanie oraz ulepszanie elementów hardware oraz software do swoich konsol, zarówno przenośnych, jak i stacjonarnych. Jest również twórcą i deweloperem gier wideo, a także ma duże wpływy na rykach Północnej Ameryki, Europy i Azji. Ale wróćmy do historii. Jak wiemy, oryginalna konsola PlayStation, skrótowo nazywana PSX, została wydana 3 grudnia 1994 roku. Jednak prace nad nią były przeplatane z przeprowadzką przedsiębiorstwa z Aoyama Twin Tower (gdzie ulokowane było PS Project Planning Office) do Akasa Oji Bldg. Zdarzyło się także coś innego, co z powodzeniem mogło zakłócić pracę nad tak wzniosłym projektem. Ustabilizowała się sytuacja na rykach zachodnich poprzez rozwinięcie w tamtejszych okolicach Sony Computer Entertainment America z oddziałem Sony Interactive Entertainment Inc. Pozwoliło to na szersze światowe wpływy wykraczające poza Wschód. Konsole nie stanowiły jednak debiutu przedsiębiorstwa w tematyce elektroniki. Długo przed koncepcją sprzętu do gier, Sony współpracowało m.in. z Nintendo, skąd zaczerpnęło wiele pomysłów, z jakimi dziarskim krokiem wkroczyło w piątą generację growego rynku. Wcześniej wsławili się także urządzeniami opartymi na tranzystorach, z których stopniowo przechodzili w dużo bardziej skomplikowane i nowsze technologie.
Sony PlayStation (PSX), wraz z padem DualShock
Toshio Ozawa, pierwszy dyrektor generalny powstałego SCEI
Odległe rynki
W styczniu 1995 roku SCEI postanowiło zaatakować również Europę, poprzez ustanowienie tam dywizji, podobnie, jak zrobili to w USA. Doszło do powstania Sony Computer Entertainment Europe wraz z oddziałem Sony Electronic Publishing Ltd. Takie rozwiązanie umożliwiło wprowadzenie na rynek europejski i amerykański PlayStation we wrześniu tego samego roku. Wielkie zmiany nastąpiły nie tylko w samym przedsiębiorstwie. Aby odnieść większy sukces, system pracy został zrestrukturyzowany – część pracowników została przeniesiona z Santa Monica w Californi do Foster City w tym samym stanie. Miało to miejsce w lipcu 1995 roku. Niecały miesiąc później, dokładnie 7 sierpnia doszło do niespodziewanej sytuacji. Dyrektor naczelny Sony Electronic Publishing, Steve Race, zrezygnował ze stołka, aby trzy dni później objąć posadę na tym samym stanowisku w Spectrum HoloByte. Jego miejsce w SEP zajął weteran Martin Homilsh. Najwidoczniej jednak taka zmiana wyszła przedsiębiorstwu na dobre – do grudnia 1996 roku sprzedano 10 milionów egzemplarzy PlayStation. Udało się także wejść na rynki w Hong Kongu, Singapurze, Tajlandii oraz Malezji. W marcu 1997 roku doszło do kolejnej przeprowadzki biura z Akasaka Oji Bldg. do Aoyama Yasuda Bldg. jednak nie była to jedyna zmiana, jaka zaszła. Dream Picture Studio Inc (studio grafiki komputerowej) na mocy porozumienia z Namco Ltd. oraz Polygon Pictures Inc. podjęła decyzję o współpracy, co pozwoliło ustabilizować się firmom. Był to również krok, który niejako pozwolił im na rozwój. W sierpniu tego roku została przełamana bariera 20 milionów sprzedanych egzemplarzy PlayStation, które obiegły cały świat i odniosły dużo sukces. Za pewne przyczyniło się to do ustabilizowania kontaktu z Hong Kongiem, ponieważ już miesiąc później powstało tam pełnoprawne Sony Computer Entertainment Hong Kong Ltd., które na dobre pozwoliło zająć rynek chiński na polu rozrywki gier konsolowych.
Sony PlayStation One (PS One), lżejsza i mniejsza wersja PSX
Rozwój
W ciągu 4 lat nastąpiły całkiem spore zmiany dla naszego przedsiębiorstwa, które rozwijało się w stosunkowo szybkim tempie. Doszło również do utworzenia szeroko zakrojonej produkcji software do konsol, którą zajęły się Arc Entertainment Inc., Sugar & Rockets Inc. i Contrail Inc. Również oddział Sony Computer Entertainment America LLC stał się pełnoprawną komórką podległą oddziałowi – matce w Japonii. Kiedy pisałam o nim wcześniej, tak na dobrą sprawę zaczął dopiero raczkować, ale sprzedaż tak wielu egzemplarzy konsol w ciągu trzech lat znacznie rozwinęło przedsiębiorstwo oraz jego dochody, co dobrze wpłynęło również na rozbudowę filii na całym świecie. W lutym 1998 roku sprzedaż PSX sięgnęła zenitu podnosząc się aż do 30 milionów egzemplarzy, aby przebić ją w sierpniu sięgając 40 milionów i w grudniu osiągnąć wreszcie wynik 50 milionów na światowych rynkach. Oznacz to, iż na dobre wyszło twórcom podjęcie decyzji o pełnym uprzywilejowaniu swoich komórek na Zachodzie oraz niektórych rynkach Wschodu. Swoją drogą, szeroko zakrojona musiała być również kampania reklamowa, dzięki której nagłośniono system na tyle, że w ciągu 11 miesięcy powiększono sprzedaż o 20 milionów egzemplarzy. Przypuszczalnie na taki stan rzeczy wpływać mógł również fakt, że wraz z rozwojem Sony poza Japonią możliwe było badanie i udoskonalanie systemów PAL oraz NTSC, które stanowiły pewną blokadę regionalną i były skierowane na konkretne obszary. Mogło to działać niejako niezależnie od siebie oraz rozwijać się w różnym tempie, co ciekawiło nie tylko graczy, ale również techników czy inżynierów. W kwietniu 1998 roku został podzielony team odpowiedzialny za wyprodukowanie Gran Turismo i przekształcił się w Polyphony Digital Inc., które całkowicie podległe SCEI zajęło się tworzeniem i rozwijaniem software`u. Oczywiście taka zmiana została wprowadzona dopiero po oficjalnym wydaniu gry w Japonii (23 grudzień 1997). Europa i USA, jak to przeważnie bywa, zmuszone były poczekać do premiery aż do maja 1998 roku. Kolejnymi mniejszymi przedsiębiorstwami, które dołączyły do wielkiego planu Sony zostały Deep Space Inc. oraz Whoopee Camp Co. Ltd., co wyraźnie wskazuje na prężny rozwój twórców PSX. Korzystając z fali popularności, na jakiej unosiła się konsola, SCEI postanowiło wypuścić dodatek do niej nazywany PocketStation. W tym czasie również sam Teruhisa Tokunaka odszedł na emeryturę, jednak na dobre w stan spoczynku mógł udać się dopiero w czerwcu 2004 roku, kiedy zapewne przestano pytać go o rady w sprawie rozwoju firmy. W kwietniu 1999 roku Sony Computer Entertainment Japan, które dotychczas było odpowiedzialne za operacje finansowe na terenie Japonii, zostało mianowane pełnoprawną, istotną częścią SCEI, co postawiło je na bardzo wysokiej pozycji oraz sprawiło, że przedsiębiorstwo jeszcze bardziej zaczęło się liczyć z obliczeniami, ale także niejako zrzuciło z siebie część obowiązków związanych z prowadzeniem finansów. Był to dobry ruch ze względu na przewijające się przez palce miliardy jenów, więc pozostawienie tego na głowie wyspecjalizowanej jednostce zmniejszało prawdopodobieństwo pomyłki.
PocketStation, karta pamięci do PSX
Millenium
W czerwcu 1999 roku Sony poczyniło przygotowania do wydania PlayStation 2 poprzez zwrócenie się o pomoc do Toshiba Corporation, która w działaniu kooperacyjny wraz z Oita TS Semiconductor Corporation miała wyprodukować, tzw. Emotion Engine, czyli CPU dla następnej generacji konsol z serii PlayStation. Z kolei SCE Nagasaki Semiconductor Inc. zostało wmieszane w stworzenie Graphics Synthesizer odpowiedzialny za grafikę w PS2. W grudniu tego samego roku sprzedaż PSX doszła do 70 milionów egzemplarzy. W lutym 2000 roku powstało PlayStation.com (Japan) Inc., które pozwoliło aktywnie działać na polu kontaktu oraz sprzedaży elektronicznej. Otworzyło to także nowe możliwości promocji i zdobywania fanów. 4 marca 2000 roku nastąpiła premiera konsoli PlayStation 2 w Japonii. Natomiast w USA pojawiła się dopiero 26 października tego samego roku, a w Europie w listopadzie. W maju tegoż roku 6 teamów przynależnych do Sony Computer Entertainment zdobyło prestiżowy certyfikat ISO14001, który odpowiada za standardy związane z ochroną środowiska. Wygląda na to, że poczynili wielkie kroki i zdecydowali się pomóc nieco Matce Naturze, co zresztą wyszło im na dobre. 7 lipca 2000 roku miała miejsce również premiera PS One, czyli mniejszej i zmienionej wersji PSX. Oczywiście miało to miejsce początkowo w Japonii. Do Wielkiej Brytanii i USA dotarła we wrześniu, a na rynki w Hong Kongu, Singapurze, Tajlandii, Malezji i Tajwanu dopiero w listopadzie. W sierpniu miała nawet miejsce próba reorganizacji sił ze strony Arc Entertainment Inc., Sugar & Rockets Inc. i Contrail Inc., która dotyczyła planów połączenia pomiędzy nimi. Już rok po premierze, czyli w marcu 2001 roku, zostało sprzedane 10 milionów egzemplarzy PlayStateion 2. W październiku było ich już 20 milionów. W grudniu konsola wkroczyła do Hong Kongu, Singapuru, Tajlandii oraz Malezji. W kwietniu tego samego roku zmieniło się parę głów na ważnych stanowiskach, a na jego zakończenie ustabilizowano sytuację i stworzono filię Sony Computer Entertainment Korea Inc.
Sony PlayStation 2 (PS2), wraz z padem DualShock
W ten sposób rozwinęło się Sony w zaledwie 8 lat od wypuszczenia na rynek swojej pierwszej konsoli. Ich gonitwa rozpoczęła się od piątej generacji i trwa nadal – przedsiębiorstwo do dzisiaj nie odstaje od swoich przeciwników i prześciga się z nimi. Jednak dalsze ich losy poznamy w drugiej części artykułu, który ukaże dalsze posunięcia i decyzje, które doprowadziły do powstania konsoli ósmej generacji – PlayStation 4.