Decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego, od czwartku 12 marca, zamknięte są wszystkie instytucje i placówki kulturalne, w tym kina, również sieciowe. Nie podano dokładnej daty ponownego otworzenia kin, ale przyjmuje się, że zamknięcie potrwa około dwóch tygodni. Pandemia koronawirusa wpływa również na kalendarz premier. Już każde większe hollywoodzkie studio przełożyło przynajmniej jedną ze swoich produkcji. Nie liczcie więc, że kina szybko zostaną otwarte.
Wiosna pod znakiem pandemii
Gdy sytuacja w Chinach i Korei Południowej się polepsza, tak Europa jest w samym środku pandemii. Jeszcze gorzej wygląda sytuacja na obu Amerykach, szczególnie w USA, gdzie wszystko wskazuje na to, że tam dopiero koronawirus zaczyna siać spustoszenie. Studia zmuszone są więc do przełożenia premier swoich największych hitów. Zaczęło się od Nie czas umierać, czyli nowej odsłony serii przygód Jamesa Bonda, która miała pojawić się w kinach na początku kwietnia. Premiera została przełożona na listopad. Niedługo później Sony przełożyło premierę Piotrusia Królika 2: Na gigancie, którego data pojawienia się w kinach była wyznaczona na okres Wielkanocny. Obecnie druga część Piotrusia Królika ma zadebiutować na początku sierpnia. Efektem kuli śnieżnej, kolejne studia zaczęły wycofywać swoje hity. Ciche miejsce 2, The Lovebirds, Mulan, Nowi mutancie i Poroże zostały opóźnione, na ten moment nie wiadomo, kiedy pojawią się w kinach. Paramount ogłosił również przełożenie premiery Szybkich i wściekłych 9 o niemal okrągły rok. Film ma zadebiutować 2 kwietnia 2021 roku, czyli w dzień premiery dziesiątej odsłony serii.
Do końca kwietnia tylko trzy większe produkcje mogą pojawić się w amerykańskich kinach. Druga część Trolli skorzystała z pustego okna pozostawionego po Nie czas umierać, przyśpieszając tym samym premierę o dwa tygodnie. Póki co zgodnie z planem na ekranach ma pojawić się kryminał Obiecująca. Młoda. Kobieta. oraz horror Antebellum. Jedynie ten ostatni tytuł ma pojawić się w polskich kinach do końca kwietnia. Poza Trollami 2, pozostałe filmy nie mają jednak potencjału zostać kasowymi hitami.
Plaga opóźnień
Najbardziej optymistyczne prognozy przewidują, że w maju lub czerwcu pandemia koronawirusa ma zostać opanowana. Nawet jeżeli ten scenariusz się sprawdzi, ciężko będzie utrzymać daty premier w tych dwóch miesiącach. W najbliższych tygodniach należy więc oczekiwać, że Marvel Studios przełoży majową premierę Czarnej Wdowy. Kolejnymi produkcjami w kolejce do opóźnień są: The Personal History of David Copperfield, Greyhound, The High Note, Tajemniczy ogród, animacja Scooby-Doo!, Kobieta w oknie, Spirala: Nowy rozdział serii Piła, animacja SpongeBob Film: Na ratunek i Artemis Fowl. Co najmniej trzy filmy z tej listy mogły liczyć na dobre wyniki w światowym box office. W czerwcu również ma pojawić się kilka potencjalnych hitów, jak Wonder Woman 1984, Candyman, Co w duszy gra od Pixara, oraz Top Gun: Maverick i In the Heights. Praktycznie każda z czerwcowych premier mogła liczyć na dobre przychody z kin.
Jeżeli rzeczywiście dojdzie do przełożeń wszystkich tych filmów, kalendarz premier w drugiej połowie roku będzie pękał w szwach. Nie wszystkie te produkcje będzie można przełożyć na przyszły rok. Sam Disney ma jeszcze 22 filmy, których daty premier wyznaczone były na ten rok. Niektóre z nich, jak przekładane już Artemis Fowl, czy Nowi mutancie, zdają się najlepszymi kandydatami, aby wyznaczyć im premiery na 2021 rok. Studia muszą się więc liczyć z tym, że każdy z ich filmów zarobi wiele mniej, niż mogłyby, gdyby nie światowa pandemia. Wystarczy spojrzeć na prognozy premier z piątku 13 marca. Do amerykańskich kin wchodzi Bloodshot na podstawie serii komiksów oraz kontrowersyjne Polowanie. Oba filmy przez cały weekend mają mieć wpływy w okolicach 5-10 mln dolarów. Normalnie mogłyby liczyć na co najmniej dwukrotnie większą kwotę podczas otwarcia.
Świat bez kin
Na chwilę obecną w aż dziesięciu krajach kina są całkowicie zamknięte. Na ekrany kin nie wchodzą więc żadne filmy w Chinach, Polsce, Włoszech, Libanie, Kuwejcie, Iranie, Czechach, Dani, Norwegii i Grecji. W Indiach, Ukrainie, Japonii, Korei Południowej, Hongkongu oraz Francji, kina są częściowo pozamykane, a więc w niektórych rejonach tych krajów normalnie funkcjonują. Kwestią czasu jest, aż inne państwa zaczną zamykać swoje kina. Dotyczy to również Stanów Zjednoczonych oraz Kanady. Jeżeli rząd USA zdecyduje się na taki krok, wszystkie studia automatycznie będą zmuszone do przełożenia swoich nadchodzących filmów. I potrwa to do momentu, aż amerykańskie kina nie zostaną znów otwarte. Praktycznie cały globalny rynek filmowy uzależniony jest od tego jednego kraju. Bez amerykańskich filmów, nie ma sensu otwierać kin. Jedynie Chiny i Indie mogą opierać się na własnym przemyśle filmowym.
Jakby tego było mało, wiele seriali szykowanych na drugą połowę roku, oraz pierwszy kwartał przyszłego, może zostać opóźniona, lub skrócona będzie liczba odcinków w sezonie. Na ten moment mowa o ponad dwudziestu serialach, których produkcja została wstrzymana lub opóźniona. Wśród nich jest chociażby Riverdale (The CW), Chirurdzy (ABC), Carnival Row (Amazon), The Falcon and the Winter Soldier (Disney), Russian Dolll (Netflix) i The Morning Show (Apple). Jak podaje The Hollywood Reporter amerykańskie Gildie mogą nawet podjąć decyzję o zatrzymaniu prac nad wszystkimi filmami i serialami. Póki co produkcja kilku filmów została wstrzymana, bo obecnie nie ma możliwości tworzenia planów zdjęciowych chociażby we Włoszech. Najnowszym przykładem jest jednak Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings od Marvela, którego reżyser Destin Daniel Cretton został poddany kwarantannie po tym, jak zgłosił się do lekarza ze złym samopoczuciem. Wstrzymane zostały prace pierwszej ekipy, druga pod okiem drugiego reżysera wciąż funkcjonuje.
Sytuacja robi się na tyle zła, że jesień 2020 roku może przypominać sytuację sprzed dwunastu lat, podczas głośnego strajku scenarzystów, który sparaliżował branżę na dobre kilka miesięcy. Widzowie nie mieli zbyt dużego wyboru seriali i produkcji telewizyjnych.
Brak perspektyw na hit
Co to wszystko oznacza dla kin? Jeżeli sytuacja nie zacznie się poprawiać, szczególnie w Europie oraz Ameryce Północnej, to nawet jeżeli rozprzestrzenianie się koronawirusa w Polsce zostanie zatrzymane i hipotetycznie kina będą mogły zostać otwarte w połowie kwietnia, władze sieci mogą nie być skore do otworzenia swoich kin z powrotem. Wszystko przez to, że największe hity już zostały, albo wkrótce zostaną przełożone i nie będzie czym wypełnić repertuaru. Premiery sprzed zamknięcia, jak Sala Samobójców: Hejter, Naprzód i Niewidzialny człowiek, zachęcą do wybrania się do kina najwyżej na tydzień i to tych, którzy tych filmów jeszcze nie widzieli.
Jednym z wyjść jest zapełnienie repertuaru lokalnymi produkcjami. Przełożono premiery takich polskich filmów jak: W lesie dziś nie zaśnie nikt, Dolina Bogów, Eastern, a lada chwila opóźnione mogą zostać Nic nie ginie, Jestem REN i Polot. Poza pierwszym z filmów, żaden z nich nie ma potencjału na sukces komercyjny. Nie przyciągną one do kin takich tłumów, jak 365 dni, Zenek czy nawet Bad Boy Vegi. To mogłoby się może udać filmowi Jak zostać gwiazdą, którego premiera została wyznaczona na 19 czerwca.
Rozwiązaniem problemu nie są także filmy niskobudżetowe czy kino artystyczne. Guns Akimbo, Zjazd, Saint Maud, Antebellum, czy Wierzę w Ciebie, to nie są produkcje, które przyciągną tłumy przed ekrany kinowe. Identycznie wygląda sprawa ze Zdrajcą, Nasz czas, Daleko od Reykjavíku i Liberté, które nie zostały wprowadzone na polski rynek z myślą o pokazach w multipleksach (choć Zdrajca miał pojawić się w kinach sieciowych). Kino artystyczne szczególnie może ucierpieć, bo kwestią czasu wydaje się anulowanie Festiwalu Filmowego w Cannes, który ma odbyć się w dniach 12-23 maja. Tribeca Film Festival w Nowym Jorku, który miał odbywać się od 15 do 26 kwietnia, już został przełożony na inny termin. Póki co nikt nie przekłada sierpniowych imprez, więc można założyć, że Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji na przełomie sierpnia i września odbędzie się zgodnie z terminem. Nie zmienia to jednak faktu, że pandemia koronawirusa najmocniej uderzy nie w wielkie wytwórnie i ich hity, bo one z czasem odrobią straty, ale w kino artystyczne, dla których jedyną okazją, aby zaprezentować się szerszej publicznością są rzeczone wyżej festiwale. Przez to wszystko globalne straty przemysłu filmowego mogą sięgać nie setek milionów, ale nawet dziesiątek miliardów.
To kiedy do kina?
Obecnie sytuacja jest trudna do oszacowania. Pandemia koronawirusa może potrwać dłużej, niż wszyscy byśmy tego chcieli, szczególnie w niektórych państwach. Jeżeli sytuacja nie będzie się z każdym kolejnym tygodniem poprawiać, czekają nas kolejne obsuwy premier największych tytułów. Co będzie oznaczać, że kina nie będą miały czego wyświetlać i otworzenie ich będzie generować większe straty, niż gdyby pozostały one zamknięte dłużej, niż będzie to koniecznie. Dlatego lepiej bezpiecznie założyć, że do kin nie wybierzemy się prędko, nawet w momencie, gdy ostatni zarażeni będą dochodzić do zdrowia, a życie zacznie ponownie płynąć swoim tempem.
Pamiętajcie o tym, żeby ograniczyć wychodzenie z domu, nie panikować, śledzić oficjalne doniesienia, wątpić w każdy zasłyszany gdzieś od kolegi, czy przeczytaną w internecie plotkę i przede wszystkim robić zakupy z głową, bo co z tego, że sami zaopatrzycie się w dziesięć pudełek z ryżem, skoro ktoś inny będzie zmuszony biegać po sklepach w całym mieście, aby zdobyć choć jedno opakowanie, tym samym zwiększając ryzyko zarażenia siebie i osób z najbliższego otoczenia. Warto wykorzystać ten czas do nadrobienia zaległości, czy to filmowych, serialowych, growych, muzycznych, książkowych, poszerzyć wiedzę z danego zakresu, czy nabyć nowych umiejętności. Możliwości spędzania czasu w domu jest mnóstwo. Na imprezy, spotkania i szturmowanie sklepów będzie jeszcze wiele okazji.
